www.dawnygarnizonpoznan.fora.pl

piotrek

Rozpoczynam wątek będący pokłosiem naszej dzisiejszej dyskusji z Michałem. Mianowicie, czy w garnizonie poznańskim przed 1919 r. stacjonowała artyleria konna? Wedle moich źródeł (wspomnienia Jana Milewskiego, oficera 7. Dywizjonu Artylerii Konnej Wielkopolskiej) tejże nie było. Niemcy utrzymywali bowiem w Poznaniu artylerię polową, konna zaś, pomimo iż funkcjonowała s strukturach V Korpusu Armijnego, stacjonowała w Szprotawie. Czy ktoś ma stosowną wiedzę na ten temat?

przemo_m

W skład V Korpusu Armii wchodziły:

1) 9. Dywizja z dowódctwem w Głogowie, w jej ramach:
* 9. Brygada Artylerii Polowej składająca się z:
- 5. Pułku Artylerii Polowej von Podbielski (1. Dolnośląski)
- 41. Pułku Artylerii Polowej (2. Dolnośląski)

2) 10. Dywizja z dowódctwem w Poznaniu, w tejże:
* 10. Brygada Artylerii Polowej składająca się z:
- 20. Pułku Artylerii Polowej (1. Poznański)
- 56. Pułku Artylerii Polowej (2. Poznański)

W samym Poznaniu stacjonował tylko 20 Pułk, 56. w Lesznie

piotrek

Czy zatem w ramach 20. Pułku nie funkcjonował przypadkiem jakiś dywizjon artylerii konnej, a jeśli tak, to czy stacjonował w Poznaniu, czy poza nim?

przemo_m

Całość 20. Pułku Artylerii Polowej stacjonowała w Poznaniu w rejonie obecnej ulicy Solnej, m. in. zajmowała dawne koszary huzarów.

major Misiaczek

Według mojej (świeżej) wiedzy ([link widoczny dla zalogowanych]), organizacja artylerii armii pruskiej ok. 1870 (po mobilizacji) wyglądała zupełnie inaczej niż w znanych nam wzorcach polskich.
"Artyleria składała się z 11 pułków. Każdy pułk złożony był z 5 dywizjonów: trzech artylerii pieszej, jednego konnej i jednego rezerwowego. Dywizjon artylerii pieszej tworzyły cztery baterie po 4 działa. W każdej baterii pieszej były dwie armaty 6-funtowe (kaliber 98mm) oraz 2 armaty 4-funtowe (kaliber 80mm). Dywizjon artylerii konnej składał się z trzech baterii 6-cio działowych wyposażonych w armaty 4-funtowe. Dywizjon rezerwowy miał jedną baterię pieszą, jedną konną i jedną artylerii ciężkiej (6 dział 12 funtowych kaliber 140mm). W skład każdego pułku wchodziły również kolumny amunicyjne w liczbie 9. Pięć z nich transportowało amunicję dla artylerii, a cztery dla piechoty. Artyleria oblężnicza była formowana w 4 bateryjne dywizjony. Armaty polowe będące na wyposażeniu armii pruskiej należały do najnowocześniejszych na świecie. Były to gwintowane, odtylcowo ładowane stalowe armaty produkcji koncernu Kruppa. Dysponowano armatami 4-,6-,12-,24-funtowymi. W artylerii oblężniczej stosowano również armaty starego wzoru (odprzodkowe) 48- i 68-funtowe oraz haubice i moździerze różnych wagomiarów. Każda dywizja piechoty dysponowała dywizjonem artylerii pieszej, a każda dywizja kawalerii 1 - 2 bateriami artylerii konnej. Artylerię korpuśną tworzył dywizjon artylerii pieszej oraz 1 - 2 baterie konne. Artyleria ciężka i oblężnicza była zgrupowana w rezerwach armijnych lub wchodziła w skład odwodów naczelnego dowództwa.
Artylerzyści byli umundurowani i wyposażeni jak piechota liniowa (m.in. w skórzany hełm wzoru M1867). Indywidualne uzbrojenie artylerzystów pieszych stanowiły szable - tasaki wzór M1852. Co 16 z nich był wyposażony w karabinek kawaleryjski. Artylerzyści konni dysponowali szablami kawaleryjskimi oraz pistoletami kapiszonowymi wz. M1850. "
Zmieniło się w przeciągu lat wyposażenie, umundurowanie i uzbrojenie, ale struktura ogólnie pozostała. Tłumaczy to skład zapasów przejętych przez powstańców w koszarach 20 pułku w koszarach przy Solnej (gdzie tworzyły się zawiązki DAK-u i PAP-u). Działa były na froncie wraz z pułkiem, a w remizach pozostały te starszego wzoru; strzelające, ale mało przydatne do służby w warunkach polowych i te wpadły w ręce powstańców.

piotrek

To co wpadło w ręce dak'owców to "aż" cztery niemieckie armaty wz. 1873 kalibru 77 mm, po dwie dla każdej baterii (początkowo sformowano 1. i 2. baterię). Nie wiem, jak było w pal'u i czym dysponował na początku.

major Misiaczek

Bardziej chodziło mi o dotarcie do źródeł wyjaśniających strukturę artylerii niż sprzęt. Pamiętajmy, że Poznań w zasadzie w grudniu był pozbawiony liniowych jednostek (wyjątek stanowi część 6.p.gren., który wrócił akurat z frontu). Twierdza nie była zmobilizowana i głównie służyła jako wielki magazyn, lazaret i ośrodek szkoleniowy na głębokim zapleczu. Ze sprzętem było różnie (więcej w trakcie naprawy); wyjątek stanowiły składy aeroplanów, ale to inna historia. Dużo sprzętu znajdowało się na Biedrusku, również artyleryjskiego, no i "nowe koszary" artylerii na Sołaczu - 5 Pułk Artylerii Pieszej ( Dolnośląski ) - baza dla PAC-u.